جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، بنا دارد به هر آمریکایی که کمتر از ۱۲۵ هزار دلار درآمد سالانه دارد، ۱۰ هزار دلار بخشش وام دانشجویی بدهد.
این بخشش وام دانشجویی برای افرادی که دٰرآمد پایینی دارند و با مشکلات اقتصادی جدی روبرو هستند تا سقف ۲۰ هزار دلار هم تعیین شده است.
رئیس جمهوری آمریکا که بخشش بخشی از وامهای دانشجویی به میلیونها آمریکایی را یکی از شعارهای انتخاباتی خود قرار داده بود، جزییات طرح خود را عصر روز چهارشنبه علنی کرد.
حدودا ۴۳ میلیون آمریکایی در دوران دانشگاه وام دانشجویی فدرال دریافت کردهاند که مجموع آن حدود ۱۶۰۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
یک پنجم این افراد کمتر از ۱۰ هزار دلار بدهی وام دانشجویی دارند که به این ترتیب میتوانند به زودی تسویه حساب بانکی خود را دریافت کنند.
خبر مربوط به این طرح را روز چهارشنبه ابتدا حساب توییتری جو بایدن اعلام کرد و نوشت: «دولت من بنا دارد طرح خود برای سبک کردن بخشی از بار مالی خانوادههای قشر متوسط و کارگران را به آنها که خود را آماده بازپرداخت اقساط وام های دانشجویی فدرال در ماه ژانویه سال آینده هستند اعلام کند… جزییات بیشتر را امروز عصر اعلام خواهم کرد».
دولت آمریکا دو سال و نیم پیش – مارس ۲۰۲۰ – توقف دریافت اقساط وامهای دانشجویی را همزمان با آغاز همهگیری کرونا اعلام کرده بود اما این مصوبه تنها حدود چهار ماه دیگر – یعنی ۳۱ دسامبر سال جاری – اعتبار دارد و با آغاز سال ۲۰۲۳ دارندگان وامهای دانشجویی باید پرداخت اقساط ماهانه را از سر گیرند.
بخشش وامهای دانشجویی یکی از مباحث جدی یک سال گذشته در دولت جو بایدن بود و در حالی که دموکراتهای چپگرا و ترقیخواه به شدت به دنبال اجرایی کردن آن بودند، بخشی بزرگی از جمهوریخواهان و دموکراتهای میانهرو آن را بار اضافی مالی به دولت و عامل دیگری برای افزایش تورم میخواندند.
چاک شومر، رهبر دموکراتها در مجلس سنا و همچنین الیزابت وارن، سناتور ایالت ماساچوست که نامزد انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ هم بود، از جمله دموکراتها سرشناسی هستند که قویا از این طرح حمایت میکردند و از جو بایدن میخواستند با استفاده از قدرت احکام اجرایی برای بخشش بخشی از وامهای دانشجویی اقدام کند.
آقای شومر و خانم وارن طرحی برای بخشش ۵۰ هزار دلاری برای هر وام دانشجویی به جو بایدن پیشنهاد کرده بودند با این حال، آقای بایدن تنها با ۱۰ هزار دلار بخشش موافقت کرده است.
این بخشش شامل حال کسانی خواهد شد که درآمد سالانه آنها از سقف ۱۲۵ هزار دلار بیشتر نیست.
بنا بر برآورد موسسه پن وارتون دانشگاه پنسیلوانیا، این طرح برای دولت فدرال آمریکا ۳۰۰ میلیارد دلار هزینه در بر خواهد داشت.
همین موضوع هم جمهوریخواهان و برخی دموکراتها را در کنگره آمریکا برآشفته به طوری که آنها میگویند تزریق این پول عامل دیگری برای افزایش تورم در اقتصادی میشود که همین حالا هم با دردسرهای تورم بیسابقه طی نیم قرن گذشته دست و پنجه نرم میکند.
اما دموکراتهای حامی این طرح میگویند چنین طرحی میتواند به کم کردن فاصله طبقاتی میان اقشار مختلف جامعه آمریکا کمک کند و به جوانانی که از طبقه محروم هستند فرصت دهد که شانس بیشتری برای موفقیت پیدا کنند.
یک بررسی در اندیشکده بروکینگز آمریکا نشان میدهد دانشجویان سیاهپوست در آمریکا به طور متوسط در سال چهارم بعد از فارغ التحصیلی از دانشگاه حدود ۲۵ هزار دلار بیشتر از هم کلاسیهای سفیدپوست خودبدهی وام دانشجویی دارند.
بخشی از این شکاف میتواند به نابرابری فرصتهای شغلی و سطح درآمد میان اقشار مختلف جامعه آمریکا نسبت داده شود.
بر اساس آمار وزارت آموزش آمریکا، میانگین شهریه در موسسه های دولتی در سال تحصیلی ۲۰۰۹-۲۰۱۰ حدود ۱۳ هزار دلار بوده و در موسسه های غیر دولتی در همین مدت، به حدود ۳۳ هزار دلار رسیده است.
طبق آمار همین وزارتخانه ۶۶ درصد دانشجویان در مقطع لیسانس، ناچار به گرفتن وام هستند. این میزان در سال ۱۹۹۳، ۴۵ درصد بوده است.
این آمار، به غیر از وام هایی است که خانواده های دانشجویان برای کمک به آنها می گیرند. در حالی که معضل اشتغال نیز وجود دارد، بازپرداخت وامهای هزاران دلاری برای اغلب دانشجویان غیر ممکن شده و یا آنها را ناچار به استخدام در دو یا سه شغل کم درآمد کرده است.
از سوی دیگر، برای عدهای، این واقعیت که تا آخر عمر مجبور به بازپرداخت وامهای سنگین باشند، تحصیل در دانشگاه را به یک آرزوی دور از دسترس تبدیل کرده است.